1 Tverrfagleg skriving
Mål: Auke grunnleggjande ferdigheiter. Elevane utvidar ordforrådet sitt innanfor andre fagområde enn norsk.
Her må ein finne ein faglærar i eit anna fag som ein kan samarbeide med. I prosessen jobbar ein med å utvikle ordforrådet innan det aktuelle fagområdet gjennom å finne/ forklare/ forstå nynorske fagomgrep.
Skriftleg produkt som kan vurderast både fagleg og språkleg, for eksempel korttekst.
2 Ordutvidar
Mål: Utvide ordforrådet til elevane.
Dette kan gjerast eit kontinuerleg arbeid gjennom året, der ein ber nokre av elevane (etter tur) om å presentere enkeltord frå leksa som treng forklaring. Dette kan skrivast på plakatar i klasserommet, gjerne med bøying om nødvendig. Norskbøkene Panorama er språkdelte, så nokre gonger (ganske ofte) vil leksa vera på bokmål. Dette kan også gjennomførast i andre fag enn norsk, slik at elevane har i oppgåve å presentere ord frå for eksempel historieleksa. Det vil krevje eit visst tverrfagleg samarbeid. Når det er bokmålsord, kan ein også prøve å finne gode nynorskord for det same.
3 Nye domene for nynorsken
Mål: Utvide domenet for nynorsk skriftspråk og få elevane til å reflektere over kvifor nynorsken er dårleg representert innan desse domena.
Elevane lagar ein samansett tekst, for eksempel ein motereportasje, sportsreportasje, musikkmelding, bandpresentasjon, bruksanvisning (!) på nynorsk.
4 “Forsking” om språkhaldningar
Mål: Få elevane til å reflektere over dei språklege vala som andre har teke, og dermed også sitt eige språklege val.
Elevane blir delt i grupper, der kvar gruppe skal gjennomføre intervju med ulike personar/ institusjonar om kva for språklege haldningar eller språkpolitikk dei har. Det er sikkert lurt å bruke litt tid på å utarbeide spørsmål, og på intervjuteknikk. Intervjua kan skje tradisjonelt, eller med opptaksutstyr (mest eigna til nærstudium). Nyttig bakgrunnskunnskap kan vera informasjon om andre språkdelte samfunn, og korleis det alltid er eit maktforhold mellom fleirtalsspråket og mindretalsspråket. Aktuelle personar/ institusjonar:
o Lokalavisa
o Utflytta ungdommar – for eksempel nokre studentar
o Ungdom som bur på heimstaden
o Politikarar i heimkommunen/ -fylket
o Lokalaviser i andre område
o Reklamebyrå på heimstaden/ i næraste by/ i Oslo
o Andre personar med stor språkleg påverknad
o Rektor/ leiing på skulen
Resultatet kan framstillast på fleire måtar, anten som munnleg framlegg, som avisartikkel/ -reportasje mm.
5 Nynorsk er dritkult, that’s why!
Mål: Auke forståinga av både språkhistoria og det moderne prosjektet. Få elevane til å reflektere over sine eigne haldningar til nynorsk og til koplinga mellom “nynorsk” og “moderne”.
Presentasjon av Aasen som ein “talsperson” for det moderne, jf. Apelseth si førelesing. Diskutere spørsmål som: Kva var moderne med Aasen sitt prosjekt? Korleis er nynorsken moderne i dag?
Ingen kommentarer:
Legg inn en kommentar